հայոց լեզու

Առաջադրանքներ

1 Տրված նախադասություններին ավելացնել նախադաս և վերջադաս դերբայական դարձվածներ։

Հասմիկը կարդում էր։ Կյանքի թոհուբոխը լսելով՝ Հասմիկը կարդում էր։Հասմիկը կարդում էր՝լսելով կյանքի թոհուբոխը։

Մենք դիտում էինք հեռաստանները։ Ավտոմեքենան վարելիս ես դիտում էի հառաստանները։Ես դիտում էի հեռաստանները մեքենան վարելիս

Նավապետը հրամաններ էր արձակում։ Նավապետը հրամաններ էր արձակում՝ առավոտվա վաղ ժամին մեզ արթնացնելով։ Առավոտվա վաղ ժամին մեզ արթնացնելով՝ նահապետը հրաման էր արձակում։

2 Ընդգծել տրված բառերի ածանցները։

երկունք, պարապմունք, համեմունք, շրթունք, հիմունք, վարմունք, բուրմունք, թիկունք, երիկամունք, հարցմունք, ցուցմունք, զբաղմունք, զգացմունք, մտածմունք։

Հետևյալ գոյականներից կազմել ածականներ և բայեր։

Սեր-սիրել, սիրելի

Ծաղիկ-ծակել, ծաղկավոր

Գործ-գործել, գործուն

Դադար-դադարել, անդադար

Աղմուկ-անաղմուկ,աղմկել

Մայր-մայրանալ,մայրակամ

Ընկեր-ընկերական, ընկերանալ

Զգուշություն-զգույշ,զգուշանալ

Քար-քարե, քարանալ

Հայոց պատմություն

Հայաստանը 9-11-րդ դարերում

Որո՞նք էին պետականության վերականգման նախադրյալները։ 9-րդ դարի վերջերին, երբ Արաբական խալիֆայությունը ճանաչեց Աշոտ Բագրատունու թագավորական իշխանությունը: Պայքարը հաջողությամբ չէր ավարտվի, եթե չլիներ Բագրատունի իշխանների և հատկապես Աշոտ Բագրատունու հմուտ կառավարումը։ 855թ. երիտասարդ Աշոտ Բագրատունին դարձավ հայոց իշխան: Կարճ ժամանակում, հմտորեն օգտագործելով իրեն տրված իրավունքները, նա կարողացավ հասնել Հայաստանից խալիֆայությանը տրվող հարկերի նվազեցմանը: Հայոց բանակի թիվը հասավ 40 հազարի: Աշոտ Բագրատունին կարողացավ նաև բարեկամություն հաստատել Բյուզանդական կայսրության հետ։ Աշոտ Բագրատունու 30-ամյա կառավարման արդյունքը փառավոր էր. 885 թվականին խալիֆայությունը թագ ուղարկեց Աշոտ Բագրատունուն` դրանով իսկ ճանաչելով Հայոց անկախ պետության գոյությունը։ Աշոտ I Բագրատունին (885-890թթ.) դարձավ Բագրատունյաց հայոց թագավորության և Բագրատունիների արքայատոհմի հիմնադիրը։

Բագրատունի արքաների վարած քաղաքականության հիմնական ուղղությունները: Արշակունիների թագավորության վերացումից հետո Բագրատունիները 
Այրարատ նահանգում տիրացել են Կոգովիտ գավառին։ 
V դ վերջին Սահակ Բագրատունին դարձել է Հայոց մարզպան։
VII-VIII դդ Բագրատունիները մրցակցության մեջ էին 
Մամիկոնյանների հետ՝ հանուն քաղաքականառաջնության։ 
VII դ հայտնի էր Հայոց իշխան Աշոտ Բագրատունին (685-689): Այս շրջանում Բագրատունիները մեծ 
ազդեցություն են ունեցել Այրարատի Ոստան Հայոց գավառում, 
որին տիրել են IX դ կեսերին։ 
VIII դ. Հայոց իշխանի պաշտոնը մեծ մասամբ վարել են 
Բագրատունիները։ 
Նրանք քաղաքական ասպարեզից աստիճանաբար դուրս են 
վանել Մամիկոնյաններին։ 
VIII դարի վերջին նրանք հաստատվել են նաև Տայքի 
նահանգում ու Կղարջք գավառում, 
իսկ IX դարի վերջին Վրաստանում հիմնել են վրաց 
Բագրատունիների արքայատունը, 
որոնց ականավոր ներկայացուցիչներից էին 
Դավիթ Շինարարը (1089– 1125 թթ.), Գեորգի III-ը (1156–84 թթ.), 
Թամար թագուհին (1184–1213 թթ.):
IX դ վերջին Վրաստանում հիմնել են թագավորական հարստություն: 
Բագրատունիների տիրույթներն ավելի են ընդարձակվել IX դ սկզբին, 
երբ Աշոտ Մսակեր Բագրատունին ձեռք է բերել Տարոնը, Շիրակը,
Արշարունիքը, Աշոցքը, Տաշիրը, Մոկքը, Սասունը, Շիմշատը։ 
Այս շրջանում Բագրատունիների տոհմական կենտրոնը Բագարանն էր։
IX դարից Բագրատունիները դարձել են ամենաազդեցիկ տոհմը և
ժառանգաբար 
կառավարել երկիրը,
նախ որպես Հայոց իշխան, ապա՝ Իշխանաց իշխան և վերջապես 
885ից՝ Հայոց թագավոր։
Բագրատունիներին է պատկանել թագադիր ասպետի արքունի 
գործակալությունը, և հաճախ, 
ըստ իրենց պաշտոնի, անվանվել են Ասպետունի: 
Բագրատունիների ժառանգական տիրույթը Բարձր Հայք նահանգի 
Սպեր գավառն էր, իսկ Արշակունիների թագավորության վերացումից 
(428 թ.) հետո՝ նաև Այրարատ նահանգի Կոգովիտ գավառը՝ 
Դարույնք ամրոցով:
V դարի վերջին Սահակ Բագրատունին դարձել է Հայոց մարզպան:

Նշե՛լ Բագրատունի հայտնի թագուհիներին և ինչո՞վ են նշանավորվում պատմության մեջ: IX դարի երկրորդ կեսին Բագրատունիների գլխավորությամբ վերականգնված հայոց պետականության ամենահայտնի թագուհիներից էր Կատրանիդե երկրորդը՝ Գագիկ Առաջինի կինը, Սյունաց իշխան Վասակի դուստրը, ով հանձն առավ Գագիկի եղբոր՝ Սմբատ Տիեզերակալի նախաձեռնած Անիի Կաթողիկե Մայր տաճարի շինարարությունը: Հայկական նոր՝ Կիլիկյան պետականության ամենահայտնի թագուհին Զապելն էր (1226-1252)` Լևոն Առաջին արքայի դուստրը: Մահանալով թագավորը հասցրեց նշել իր գահաժառանգի անունը՝ Զապել: Այս որոշումը, սակայն, ոչ բոլորն ընդունեցին: Մասնավորապես՝ Անտիոքի դուքս Ռայմոնդին, Երուսաղեմի թագուհի Ռիթային և այլոք: Այլոց պլանները, սակայն, խափանվեցին: 

Բագրատունյաց թագավորության տրոհման և կործանման պատճառները: Հայաստանի քաղաքական մասնատումը, որը սկսվել էր 908թ․ Վասպուրականի անջատումով, շարունակվեց ամբողջ X դարի ընթացքում։Դրան նպաստում էին ինչպես ներսից առանձին հայ իշխանական տների կենտրոնախույս ձգտումները, այնպես էլ դրսից՝ Արաբական խալիֆայության և հատկապես Բյուզանդական կայսրության պառակտիչ և նվաճողական քաղաքականությանը։Չնայած Բագրատունյաց գահակալների թափած ջանքերին, վերջին հաշվով, չհաջողվեց ստեղծել տևականև կայուն կենտրոնացված պետություն։Երկիրը տրոհվեց մի քանի մանր ենթակա թագավորությունների, որոնցից ամենա ուժեղը Վասպուրականի Արծրունու թագավորությունն էր(908-1021)։ 963թ․ առաջացավ կարսի կամ Վանանդի թագավորությունը, 978թ․՝Գուգարքի(Լոռու) կամ Կյուրիկյան թագավորությունը, իսկ 987թ․՝ Սյունիքի կամ Կապանի թագավորությունը։

English

Modal verbs (Եղանակային բայեր)

Մոդալ բայերը այն բայերն են որոնք օգնում են նախադասություններին տալ ավելի հստակություն կամ ավելի լավ արտահայտել մեր միտքը։ Մոդալ բայերը բաժանվում են երեք խմբի- 1.ability modal verbs, 2.obligatery modal verbs, 3.posaibility modal verbs:

Ability modal verbs 1)can- We can breath 30s. under water. 2)could- I could run 6 km in 1 hour. 3)to be able to- They are able to understant this story

Obligatory modal verbs 1)must- you most learn english better 2)have to- we have to help ar parents 3)ought to-i ought to learn english for JOEFL

Posaibilit modal verbs 1)may- may you keep silence, please 2)might- he might help his friends, but he didnt 3)could- could you came early tomorrous, please

էկոլոգիա

Համատեղ մախագիծ Շողիկ Պողոսյանի հետ։ Օր 2

Мы не перестаём пробовать разные методы для наилучшего раста растений. Удивитесь, наверно, как и я, когда узнаете что мы сделали․ Тики Шогик нам дала косточки розы и мы на одной конечности, которую будем садить в землю, намазали алое веру, чеснок, удобрение и на одной, все ингредиенты. Скажите удивительно да. И вот мы и посадили их и каждый раз когда прохожу мими смотрю как там мои розочки. Несколько фоток оставлю здесь чтоб было более понятно что мы делали.

էկոլոգիա

Համատեղ մախագիծ Շողիկ Պողոսյանի հետ։Օր 3

Да, да мы продолжаем наш проект. Сегодня поднялись в нашу теплицу и понаблюдали за нашими растениями. Помидорчики маленькие, и цветочки мельком видны были меж листьями. В теплице было так душно что не смогли много находится в внутри. Полили наши цветочки, кстати они так выросли. Немного поиграли с нашими животными, хомяками и морскими свинками.Наша тикин Шогит любит когда мы с ней работаем а мы любим её. Организованно вместе с моими одногруппниками бережно и аккуратно делаем то что скажет на тикин Шогит. Вот и несколько фоток с нашей позитивной работы.

Հայոց պատմություն

Դվին մայրաքաղաքի մասին հետաքրքիր նյութ

Միջնադարյան Հայաստանի մայրաքաղաք Դվինի ավերակները գտնվում են Արարատի մարզի Արտաշատ քաղաքի հարևանու­թյամբ: Քաղաքն ընդգրկել է մոտ 400 հա տարածք: Ամենածաղկուն շրջանում բնակ­չությունը կազմել է 100.000-150.000:նավայրի կենտրոնական հատվածում բարձրանում է մի բլուր՝ Դուին, Դվին, Դաբիլ (արաբերեն) անվանումով, որի գագաթին հիմնարկվել է քաղաքի միջնաբերդը, հզոր պարիսպներով, 40-ից ավելի կիսաբոլոր աշտարակներով: Միջնաբերդը բոլոր կողմերից գոտևորել են քաղաքային ընդարձակ թաղամա­սերը: Քաղաքային թաղա­մասերը ևս պարսպված են եղել հզոր պարիսպներով։Աստիճանաբար Դվինը վերածվեց հասարակական-տնտեսական, առևտրական, մշակութային խոշոր կենտրոնի` իր ուրույն տեղն ապահովելով Մեր­ձավոր արևելյան քաղաքների շարքում: Այն իրավամբ եղել է դասական քաղաք իր բոլոր ատրիբուտներով, ժամանակի խոշոր քաղաքին բնորոշ ներքին կուռ կառուց­վածքով գործող հասարակական որոշակի ինստիտուտներով ու օրենքներով, տնտե­սական-վարչական բաժանումներով, կառուցողական սկզբունքներով, առևտրական ամենալայն կապերով, դրամական շրջանառությամբ, շուկայական ընդգրկուն հարա­բերություններով, կրթական-մանկավարժական հաստատություններով, ուր սովորել են ժամանակի շատ փայլուն մտածողներ՝ Հովհան Մայրագոմեցի, Վրթանես Քերթող, Ստեփանոս Սյունեցի, երաժիշտ Գրիգոր Գռզիկ և ուրիշներ:Քաղաքի ավերակները դարերի ընթացքում ծածկվում են հողի հաստ շերտով` վերածվելով հողաբլուրների: Այն լավագույնս նկարագրել է անգլիացի հնագետ Ռո­­­­­­­բերտ Կեր-Պորտերը` 1817 թ. այցելելով Դվինի ավերակներ. «Ես գտնվում էի մի քաղա­քում, որից ոչինչ չէր մնացել, այլևս չկային ոչ կոթող, ոչ գմբեթ և ոչ էլ բնակարանի պատ, ամեն ինչ խորտակված էր։Երկարամյա պեղումները, հարուստ ու բազմաքանակ գտածոներով փաստում են այն իրողությունը, որ Դվինը եղել է ժամանակի խոշոր արհեստագործական կենտրոններից, որի արտադրանքը մեծ պահանջարկ ուներ ներքին և արտաքին շուկայում:Դվինը հնուց ի վեր հայտնի էր նաև որպես մետաղագործական խոշոր կենտրոն: Այն հայոց զորքի զինապահեստն էր, ուր հայոց բանակը մարտից առաջ սպառա­զինվում էր:

հասարակագիտություն

ՀՀ սահմանադրություն

ՀՀ սահմանադրության 1 գլուխ

Հոդված 1. Հայաստանի Հանրապետությունն ինքնիշխան, ժողովրդավարական, սոցիալական, իրավական պետությունը։

Հոդված 3. Մարդը, նրա արժանապատվությունը, հիմնական իրավունքները եւ ազատությունները

1. Հայաստանի Հանրապետությունում մարդը բարձրագույն արժեք է: Մարդու անօտարելի արժանապատվությունն իր իրավունքների եւ ազատությունների անքակտելի հիմքն է:

2. Մարդու եւ քաղաքացու հիմնական իրավունքների եւ ազատությունների հարգումն ու պաշտպանությունը հանրային իշխանության պարտականություններն են:

3. Հանրային իշխանությունը սահմանափակված է մարդու եւ քաղաքացու հիմնական իրավունքներով եւ ազատություններով՝ որպես անմիջականորեն գործող իրավունք:

Հոդված 17. Պետությունը եւ կրոնական կազմակերպությունները

1. Հայաստանի Հանրապետությունում երաշխավորվում է կրոնական կազմակերպությունների գործունեության ազատությունը:

2. Կրոնական կազմակերպություններն անջատ են պետությունից:

Հոդված 20. Հայաստանի Հանրապետության պետական լեզուն

Հայաստանի Հանրապետության պետական լեզուն հայերենն է:

Հոդված 22. Հայաստանի Հանրապետության մայրաքաղաքը

Հայաստանի Հանրապետության մայրաքաղաքը Երեւանն է:

հայոց լեզու

Առաջադրանք

1․ Տրված բառերն այնպես ձևափոխեք ու դասավորեք որ նախադասություն դառնա։

1․ Տղա, գետափ, նայել, կանգնել, ձուկ, մեծ, գաղթ

Տղան, գետափին կանգնած, նայում էր ձկների գաղթին։

2․ Անդրանիկ, հոգի, անմեկնելի, թախիծ, իջնել

Անդրանիկի հոգում անմեկնելի թախիծ իջավ։

3․ Նա, լուռ, պաշարել, հայ, քաջազուն, և, համոզել, որ, հայ, շրջափակում, մեջ, հայտնվել

Նրանք, լուռ պաշարած հայ քաջազնունիներ էին և համոզված էին որ հայերով շրջափակման մեջ չեն հայտնվել։

4․ Երբեմն, ձի, դոփյուն, վախենալ, ինչ-որ, թռչուն, ծվծվոց, օդ, բարձրանալ, և, կորչել, հեռու

Երբեմն ձիերի դոփյունից վախեցաց ինչ որ թրչուններ ծվծվեցով օդ էին բարձրանում և կոռչում հեռուն։

2.Գրեք հետևալ բառերի նույնարմատ հականիշները Շատակեր-քչակեր, անախորժ-անխորժելի, վեհերոտ-անվեհեր, բախտավոր-անբախտ, զորեղ-անզոր

հայոց լեզու

Առաջադրանքներ

1․ Լրացրու բաց թողնված տառերը։ Երեմիա, տնօրինություն, մանրէ, շոռթել, թրթռուն, մրրկածուփ, փարթամ, պախուրց, ամբարտավան, անբասիր, առօրեական, քրիստոնեական, այժմեական,, երբևէ, երբևիցե, երգեցիկ, անբարյացակամ, պղտոր, խաժոռ

2.Լրացրու հոմանիշները Հայցել-աղերսել, թախանձել, Գովաբանել-քաջալերել, ոգևորել Վհատվել-ընկճվել, հուսահատվել Հանդիմանել-կշտամբել,նախատել

3․Գրիր առանձին միասին գծիկով

Ճյոիղից ճյուղ, երկրեերկիր, ոտից-գլուխ, աչ ու ձախ, ուր որ է, շուրջ բոլորը, հօդսցնդել,ուրախ-զվարթ,կտրել-անցնել, տալ-առնել։

4.Անհրաժեշտ տեղերում գրիր մեծատար

Հայ Արշակունի հարստության վերջին ներկայացուցիչը Վռանշապուհ ոագավորի որդին էր՝ Արտաշես Գ,որի գահազրկումից հետո երկիրը դառձավ մարսպանություն։ Արցախը կամ փոքր սյունիքը,որ Մեծ Հայքի տասներորդ նահանգն էր, տարածվում է Փոքր Կովկասի արևելյան մասում։

հայոց լեզու

Առաջադրանքներ

1.Հետևյալ ձևերի ժղտականները գրիր Կղոսեմ-չեմ խոսի, զարմացիր-մի զարմացիր, փախեք-մի փախեք, լա՛ց եղիր-լաց մի եղիր, ցույց տվեք-ցույց մի տվեք, կխանգառեռ-չեր խանգառի, գիտի-չգիտի, պիտի քննի-չպիտի քնի, անց է կացնում-անց չիկացնում, հույս ունեցիր-հույս մի ունեցիր

2.Տրված բայերը դարձրու պատճառական -ացն, -եցն, -ցն Խոսել-խոսեցնել, կտրել-կտրեցրեց, փախչել-փախցնել, վազել-վազեցնել, կարդալ-կարդացնել, մոտենալ-մոտեցնել, հագնել-հագցնել, խաղալ-խաղացնել, զգալ-զգալ տալ, սպասել-սպասեցնել, հասկանալ-հասկացնել, գրել- գրել տալ

3.Տրված արտահայտությունները փոխարինիր բազմապատկական բայերով Մի քանի հոգով կողք կողքի նստել-նստոտել Շատ կտորների վերածել- կտրատել Մի քանի անգամ շուռ տալ-շուռումուռ անել Այս ու այն կողմ ծռել –ծռմռել Վեր թռչել –թռչկոտել Դես ու դեն վազել –վազվզել Շատերին բռնել – բռնոտել Այս ու այն կողմ քաշել –քաշքշել Շատերին շատ անգամ խաբել-խաբխբել սրի հարվածներով սպանել-խողխողել

Այս ու այն կողմ քաշել – Շատերին շատ անգամ խաբել սրի հարվածներով սպանել